Update 2020
De database van Het Verdwenen Groningen is actief bijgehouden van 2017 tot en met 2019. Missen we nog een huis? Mail naar redactie@dvhn.nl.
Wat is Het Verdwenen Groningen?
Het Verdwenen Groningen is een project van Dagblad van het Noorden dat in kaart brengt hoeveel boerderijen, huizen en andere gebouwen door de gevolgen van de gaswinning verloren gaan. We inventariseren welke panden zijn gesloopt en worden bedreigd en we vertellen de verhalen van de mensen die er leefden.
De database combineert de bevindingen van journalisten met (door ons geverifieerde) gegevens die het publiek aandraagt. Zo ontstaat een groeiend en steeds rijker overzicht van hoe de gaswinning het landschap van Groningen verandert.
Informatie die de database kan verbeteren is bijzonder welkom. We nodigen u nadrukkelijk uit uw kennis met ons te delen. Tips, verhalen, foto’s, verbeteringen, alles is welkom. De informatie die we ontvangen wordt door journalisten gecontroleerd en aangevuld met gegevens die ze zelf verzamelen.
Inspiratie voor Het Verdwenen Groningen deden we op bij The Counted, een project van The Guardian dat bijhoudt hoeveel mensen in de Verenigde Staten omkomen door politiegeweld.
Het Verdwenen Groningen wordt mede mogelijk gemaakt door het Fonds Bijzondere Journalistieke Producties en het Mediafonds van de provincie Groningen.
. 
Wie werken aan het project mee?
Het project is opgezet door: Miriam Haije, Jantina Russchen en Maaike Wind
Verslaggeving: Patriecia Kolthof en Gea Meulema
Coördinatie: Jantina Russchen
Website: Thonie Kroon en Erik-Peter Schutter van Bloei media en Miriam Haije
Eindredactie: Inki de Jonge, Annique Oosting en Jantina Russchen
Met dank aan: Wim Blanken, Toine Kamphuis, Harry Kazemir en Erik Visser
Waarom is dit nodig?
De Nederlandse overheid houdt niet bij welke gebouwen door de gevolgen van de gaswinning in Groningen zijn gesloopt of worden bedreigd. Het Rijk niet, de provincie niet, de gemeenten niet. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) verstrekt nauwelijks informatie. Kortom, een waarheidsgetrouw beeld ontbreekt.
Dat de gevolgen van de gaswinning aanzienlijk zijn, blijkt uit het verhaal Als de hemel valt uit mei 2016 over het cultureel erfgoed in Groningen. Het aardbevingsgebied staat er vol mee. Kerken die al eeuwen het aanzicht van de dorpen bepalen. Boerderijen die stormen en oorlog overleefden. Molens. Borgen. Groningen met zijn historische binnenstad. De Martinitoren.
En het zijn natuurlijk niet altijd monumenten of karakteristieke panden die worden getroffen door de aardbevingen, kleine en gewone huizen gaan eveneens verloren. En ook die laatste zijn van waarde voor de geschiedenis van Groningen. Hier hebben mensen geleefd en herinneringen opgedaan. En het is enorm ingrijpend als je je eigen huis moet verlaten omdat je er niet meer veilig bent.
Dagblad van het Noorden vindt het belangrijk een zo compleet mogelijk beeld te geven van de gevolgen van de gaswinning. Tegelijkertijd vormt Het Verdwenen Groningen een digitaal eerbetoon aan het rijke verleden van de provincie en een blijvende herinnering aan wat door de gaswinning is gesneuveld. Het dorpshuis van Foxhol, de oude bakkerij van Oosternieland en de Wilkemaheerd uit 1821 zijn er al niet meer. Laten we zorgen dat hun geschiedenis niet ook verloren gaat.
Hoe inventariseren we de bedreigde en gesloopte gebouwen?
Journalisten van Dagblad van het Noorden verzamelen zoveel mogelijk informatie over de panden die zijn gesloopt of worden bedreigd. We duiken in het archief van de krant en in dat van andere media, zoals RTV Noord en NRC Handelsblad.
Vele Groningers helpen ons bij dit project door het insturen van tips, verhalen en foto’s. Zonder hen kan dit project niet bestaan. Daarnaast spreken we regelmatig met deskundigen. Ook maken we dankbaar gebruik van de gegevens die de Groninger Bodem Beweging, Schokkend Groningen en Kor Dwarshuis al eerder verzamelden.
Aan het begin van het project vroegen we de NAM welke gebouwen er volgens het bedrijf als gevolg van de gaswinning in Groningen zijn verdwenen. Een antwoord blijft vooralsnog uit.
Waar is de dataset te vinden?
De database van Het Verdwenen Groningen is voor iedereen gratis te downloaden en te gebruiken. Het overzicht met door ons geverifieerde gegevens wordt real time bijgehouden. Als een van onze journalisten nieuwe informatie toevoegt, wordt het bestand op deze site ogenblikkelijk aangepast.
We juichen het gebruik van de data van harte toe. Het staat iedereen vrij om met de gegevens aan de slag te gaan. Dagblad van het Noorden hoopt zo een bijdrage te kunnen leveren aan een beter begrip van de gevolgen van de gaswinning in Groningen.
Nominatie voor Journalist van het Jaar 2017
Voor het project Het Verdwenen Groningen zijn verslaggevers Miriam Haije, Jantina Russchen en Maaike Wind door vakblad Villamedia genomineerd als Journalist van het Jaar 2017.
Lees het interview met het trio bij Villamedia.
De andere genomineerden waren Maud Effting en Willem Feenstra voor hun verhalen over seksuele intimidatie in de Volkskrant en Kim van Keken en Eric Smit van Follow the Money die blootlegden hoe VVD-voorzitter Henry Keizer zichzelf verrijkte bij de overname van een bedrijf.
De prijsuitreiking was op 8 februari 2018 in Hilversum. Bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid werden Keken en Smit tot Journalist van het Jaar gekroond.
Lancering op Noorderzon
Het Verdwenen Groningen werd gepresenteerd op het Groningse cultuurfestival Noorderzon op 17 augustus 2017. Dat was vijf jaar en een dag na de aardbeving bij Huizinge, het moment waarop de veiligheid van de Groningers ineens in het geding bleek.
In de Horatio Tent in het Noorderplantsoen bekeken bezoekers de database met gesloopte en bedreigde huizen, vertelden ze over hun ervaringen en gaven ze tips. Ook lanceerden we de eerste drie longreads, beeldrijke verhalen over huizen in Groningen en hun voormalige bewoners.
Cultuurjournalist Joep van Ruiten van Dagblad van het Noorden schreef een gedicht ter gelegenheid van Het Verdwenen Groningen. Hij droeg de tekst op de lancering op Noorderzon voor.
Wat kan ik doen als ik informatie heb?
Weet u meer over een huis in onze database? Missen we een pand? Heeft u een fout ontdekt?
Graag ontvangen we alle informatie die de kwaliteit van de database kan verbeteren. We werken hard om het overzicht compleet te maken maar missen nog van alles. We zoeken oude foto’s, video’s en anekdotes. Ook verbeteringen zijn welkom. We ontdekten al diverse verschillen tussen informatie van historische verenigingen en de gegevens in de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) van het Kadaster.
Kortom, de zoektocht is uitgebreid en lastig dus uw hulp is meer dan gewenst. Samen kunnen we Het Verdwenen Groningen tot een succes maken.
Wilt u op de hoogte blijven?
Schrijf u hier in voor de nieuwsbrief
Hoe kunt u ons bereiken?
Heeft u een tip, opmerking of vraag? Mail naar redactie@dvhn.nl onder vermelding van Het Verdwenen Groningen.
We horen graag van u.